|
Ακούμε ότι τα τελευταία χρόνια ο Ελληνικός Κινηματογράφος επανακάμπτει. Ποια είναι η γνώμη σας; Αυτή η αντίληψη αντιπροσωπεύει την πραγματικότητα;
Θα ήταν λάθος ή παρακινδυνευμένο να πούμε πως ο Ελληνικός Κινηματογράφος επανακάμπτει. Επανακάμπτει ένα "είδος κινηματογράφου" που τα δάνεια στοιχεία του είναι περισσότερα από τα δικά του. Μιλάω για τον "κινηματογράφο της μεγάλης οθόνης TV" που κατακλύζει τις αίθουσες. Παλιά είχαμε "θεατρογενή" έργα που μεταφέρονταν στην οθόνη με υποτυπώδη σκηνοθετική αντίληψη, τώρα έχουμε τηλεταινίες που "ξεχειλώνονται" για να πλασαριστούν για ταινίες. Ο Κινηματογράφος που προσπαθούσε να αρθρώσει ένα δικό του λόγο με συμπαθητικές εώς φιλόδοξες προσπάθειες ή ο κινηματογράφος δημιουργών όπως του Κακογιάννη, του Κούνδουρου και άλλων δεν επανακάμπτει. Αυτός ο κινηματογράφος και η συνέχειά του, δηλαδή ο "Νέος Ελληνικός κινηματογράφος" όπως ονομάστηκε από την "Αναπαράσταση" του Αγγελόπουλου και μετά, ακολουθεί την περιπέτεια του Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου (και όχι μόνο). Μιας κινηματογραφικής σχολής που συνεχώς περιθωριοποιείται από την ολοένα και μεγαλύτερη εξάρτηση του θεάματος από την κυριαρχία των Αμερικάνικών Studios. Βέβαια κανείς δεν μπορεί να μηδενίσει αυτή την προσέλευση του κοινού στην Ελληνική ταινία, έστω και αυτή που είναι. Ίσως είναι προνοητικό, πριν αποσυρθεί το ενδιαφέρον του κοινού - γιατί αυτό αργά ή γρήγορα θα συμβεί, δεν θα μπορεί συνέχεια να υποκρίνεται η μικρή οθόνη την μεγάλη και να αντέχει στο συναγωνισμό της ξένης ταινίας - να σκύψουν οι διάφοροι μεσολαβητές και διαμορφωτές της κοινής γνώμης και να υποστηρίξουν και τον άλλο κινηματογράφο, αυτόν του δημιουργού που προσπαθεί να συνθέσει όσα από τα παλιά του στοιχεία είχαν εκτιμηθεί και όσα απαιτεί η νέα επικοινωνιακή πραγματικότητα. Η επιβίωση αυτού του κινηματογράφου έστω και δίπλα σε εκείνον "της μικρής οθόνης", είναι η μόνη ελπίδα όχι επανάκαμπψης αλλά διατήρησης ενός ζωτικού χώρου για τον Ελληνικό κινηματογράφο στην κοινωνία του θεάματος.
Με βάση την εμπειρία σας πείτε μας: τελικά άνοδος του Ελληνικού Κινηματογράφου σημαίνει μόνο αύξηση του αριθμού των εισιτηρίων ή μήπως χρειάζεται και κάτι ακόμα;
Η άνοδος του Ελληνικού κινηματογράφου δεν σημαίνει μόνο αύξηση του αριθμού των εισιτηρίων, που άλλωστε μπορεί να είναι παροδική. Χρειάζονται και ταινίες που μπορούν να είναι ανταγωνίσιμες όχι μόνο στο box office αλλά και σε όλο το κινηματογραφικό γίγνεσθαι. Δηλαδή να παίζονται σε Διεθνή Φεστιβάλ, να διακρίνονται, να διευκολύνουν τις κινηματογραφικές ανταλλαγές μέσω χωρών, να διεκδικούν θέση σε διεθνή διανομή έστω και σε τηλεοπτικά δίκτυα ή αίθουσες τέχνης.
Πόσο απλό είναι στις μέρες μας να κάνει κάποιος μια ταινία "διαφορετική", όπως το Κανείς Δεν Χάνει Σ' Όλα; Βρήκατε εύκολα υποστηρικτές για αυτή σας την προσπάθεια;
Καθόλου απλό, καθόλου εύκολο όπως εννοούμε το απλό. Γιατί δεν έχεις να αντέξεις μόνο την πίεση της Αγορά που θέλει τυποποιημένες ταινίες, πρέπει να πείσεις και την υπόλοιπη κινηματογραφική κοινότητα - ακόμα και το περιβάλλον σου - πως αυτού που κάνεις δεν είναι "προσωπική σου υπόθεση" ή δήθεν ενέργεια για να ξεχωρίσεις ή να ξαφνιάσεις ή να προκαλέσεις. Πρέπει να πείσεις πως οι προθέσεις σου - ιδίως αν είναι και φιλόδοξες - προέρχονται από αγωνίες που δεν είναι μόνο δικές σου. Και βέβαια δεν βρίσκεις εύκολα υποστηρικτές. Ίσως γιατί η επίθεση της αγοράς έχει επηρεάσει την συνείδησή μας περισσότερο απ' ότι φανταζόμαστε, ίσως γιατί ο χώρος που κινούνται αυτές οι "διαφορετικές" ταινίες - που η αγορά αφήνει να λειτουργεί ως άλλοθι - είναι πολύ μικρός και δεν χωράνε αρκετοί. Στον προθάλαμο αυτού του χώρου, προσωπικοί ανταγωνισμοί, παρέες , ομάδες υποστήριξης κλπ συμπλέκονται και δυσκολεύουν τα πράγματα. Ιδίως για προσπάθειες, για ταινίες που δεν έρχονται απ' έξω, με "κυλιόμενες" δημοσιότητες και κριτικές. Οι "διαφορετικές" ταινίες που γίνονται εδώ κρίνονται πρωτογενώς, "πρίμα βίστα" με ότι ρίσκο σημαίνει αυτό και για τον κρινόμενο και για τον κρίνοντα.
Πότε ξεκίνησε η συγγραφή του σεναρίου; Ποια ήταν τα ερεθίσματά σας;
Η συγγραφή του σεναρίου βάση του οποίου γυρίστηκε η ταινία, άρχισε το 1997. Βέβαια προηγούμενα από το 1995 είχαν γίνει σκαλέτες που περιλάμβαναν όλες τις σκέψεις και τις ιδέες που έρχονταν στο μυαλό. Στην αρχή πάντα δουλεύω προσθετικά και στη συνέχεια αφαιρετικά, προσπαθώντας να συνθέσω τα αναγκαία, τα βασικά αλλά και τα "απροσδιόριστα" που οδηγούν τις ταινίες στην υπέρβαση των σχεδίων.
Τα ερεθίσματα γι αυτή την ταινία ήταν μια κουβέντα που όλο και πιο συχνά κάνουμε ή βάζουμε στις συζητήσεις μας: "Ξέρεις τι έχει να γίνει σε λίγα χρόνια;". Και αναφέρομαι βέβαια στην διάσταση ανάμεσα στην ταχύτατα εξελισσόμενη τεχνολογία και την αργοπορημένη αφομοίωσή της από τις κοινωνίες. Τα Ραδιενεργά Απόβλητα ήταν το επιπλέον ερέθισμα, από το γεγονός ότι έχουν πάρει τρομακτικές διαστάσεις αφού στο θέμα αποθήκευσης ή ταφής τους - σε συνθήκες παγκοσμιοποιημένης αγοράς - που στοχεύει αποκλειστικά στο κέρδος, δεν βρίσκεται λύση. Εκτός της... "απεμπλουτισμένης" χρήσης τους σε πολεμικές συγκρούσεις.
Πώς έγινε η επιλογή των ηθοποιών; Ποιο ήταν το επίπεδο της συνεργασίας σας μαζί τους;
Στην επιλογή των ηθοποιών έγινε προσπάθεια να συνδυαστεί η εξωτερική ταύτιση με τους ρόλους και τις υποκριτικές τους δυνατότητες. Τα αποτελέσματα ήταν καλά και σ' αυτό βέβαια, πρέπει να συνυπολογίσουμε και τη στενή συνεργασία που είχαμε στην επεξεργασία των χαρακτήρων της ταινίας.
Πόσο διήρκεσαν τα γυρίσματα και πόσο εύκολα (ή δύσκολα ήταν);
Τα γυρίσματα κράτησαν 8 εβδομάδες και ήταν αφάνταστα δύσκολα. Στο Νεκροταφείο των Πλοίων αντιμετωπίσαμε όχι μόνο δυσκολίες αλλά και παγίδες. Σάπια καταστρώματα, μισοβυθισμένες πλατφόρμες, σκουριασμένα σίδερα κλπ. Επίσης στο μηχανοστάσιο του πλοίου - που στήθηκε ο Ραδιοσταθμός του Χάκερ - ο χώρος ήταν περιορισμένος, χωρίς αερισμό με το δάπεδο ν΄ αλλάζει συνέχεια κλίση από τον κυματισμό κ.λ.π.
Σας εξέπληξε το γεγονός ότι πολλά σημεία της ταινίας επιβεβαιώθηκαν από την πραγματικότητα τόσο σύντομα;
Εδώ πρέπει να σταθούμε. Η έκπληξή μου προέρχεται όχι τόσο από το γεγονός ότι πολλά σημεία της ταινίας επιβεβαιώθηκαν σήμερα - άλλωστε το πολύ κοντινό μέλλον λέγεται και αυριανό παρόν - όσο από την απόλυτη ταύτιση σκέψεων και επιβεβαιώσεων.
Μιλήσαμε για επιχείρηση απόκρυψης ραδιενεργών αποβλήτων σε άλλα προϊόντα και επιβεβαιωθήκαμε απόλυτα με την απόκρυψή τους σε βόμβες απεμπλουτισμένου ουρανίου.
Μιλήσαμε για Φορείς Ραδιενέργειας που δουλεύουν σε χώρους διακίνησης αποβλήτων και τι άλλο μπορούν να φοβούνται οι φαντάροι που μετέχουν στους βομβαρδισμούς από το να μεταβληθούν σε φορείς ραδιενέργειας. Ήδη οι εφημερίδες γράφουν για 5000 Έλληνες πολίτες πως νοιώθουν έτσι και ζητούν εξέταση από το Δημόκριτο.
Μας έκανε εντύπωση η χρήση comic στην δράση της ταινίας. Πως προέκυψε αυτή η ιδέα; Ήταν δύσκολη η ενσωμάτωσή τους; Πιστεύετε ότι τελικά υποστηρίζουν την πλοκή της ταινίας;
Η ιδέα της χρήσης comic επιβλήθηκε από την ανάπτυξη του χαρακτήρα του μικρού γιού του αγνοούμενου. Μπροστά στο γεγονός να εξηγήσει πως ο πατέρας του ως αγνοούμενος δεν είναι ούτε νεκρός ούτε ζωντανός, καταφεύγει στο χώρο των χάρτινων φαντασιώσεων, ως πιο κοντινού αναγνώσματος για παιδιά, και πιστεύει πως ο πατέρας του ζει στο Ναυτίλο του Πλοιάρχου Νέμο (επ' αφορμή και την κυκλοφορία comic περιοδικού με το έργο του Ιουλίου Βέρν "20.000 λεύγες κάτω από τη θάλασσα). Έπρεπε όμως, αυτή η ιδέα να υποστηριχτεί και από την ενσωμάτωσή της στην κινηματογραφική αφήγηση πέρα από την εγγενή σχέση κινηματογράφου - comics. Γι΄ αυτό στην ταινία ανατέθηκε στα comics μέρος της αφήγησης που και το χαρακτήρα του παιδιού ανέπτυξαν και μας έδωσαν την ευκαιρία να εκμεταλλευτούμε τις ιδιαίτερες δυνατότητές του (αποτύπωση καίριων στιγμών, απεριόριστη δράση κλπ).
|
